ELFDE STAP: We leerden door dagelijks gebed en meditatie ons bewuste contact met God, zoals we hem begrepen, te ontwikkelen
Een goed huwelijk komt niet vanzelf. Iedereen die getrouwd is weet dat het noodzakelijk is om regelmatig tijd met elkaar door te brengen. Momenten waar werkelijk aandacht is voor de ander, voor de relatie, voor de uitdagingen die spelen en, misschien wel het belangrijkste, voor romantiek. Als deze momenten er niet of onvoldoende zijn, verdwijnt het leven uit de relatie en ben je met z’n tweeën alleen bezig de gezinsmachine draaiende te houden.
Op dezelfde manier komt innerlijke vrede niet vanzelf. Ook dat vraagt tijd en aandacht. In deze stap leerden we om daar praktisch vorm aan te geven door gebed en meditatie. We deden daarbij een ontdekking die voor velen van onze behoorlijk schokkend was: de Hogere Macht zoals we die op dit moment kennen is er niet alleen, je kunt er een relatie mee hebben. De Hogere Macht veranderde ineens van een concept en een idee, naar een levende aanwezigheid die tot onze verrassing actief betrokken is op ons alledaagse leven. Voor het eerst voelden we dat we er niet alleen voor stonden.
Bill Wilson omschrijft dit gevoel in het Big Book van de AA als volgt: ‘Misschien is de grootste beloning van meditatie en gebed wel het gevoel ‘ergens bij te horen’ dat ons overkomt. We leven niet langer in een volslagen vijandige wereld. We voelen ons niet langer verloren, angstig en doelloos. Vanaf het moment dat we zelfs maar een glimp van Gods wil opvangen, het moment dat we waarheid, rechtvaardigheid en liefde als de ware en eeuwige dingen van het leven beginnen te ontdekken, zijn we niet langer in diepe verwarring door alle kennelijke bewijzen van het tegendeel door zuiver menselijke dingen om ons heen. We weten dat God liefdevol over ons de wacht houdt. We weten dat wanneer we ons tot Hem wenden, alles goed met ons zal gaan, hier en in het hiernamaals.’
IN LEVENDEN LIJVE
We bouwen in deze stap voort op stap 3 waar we – vanuit het besef dat we machteloos waren over onze angst en depressie – de Hogere Macht om hulp vroegen. In deze stap leren we om niet alleen te vragen, maar ook aandachtig te luisteren naar wat God tegen ons te zeggen heeft. Velen van ons knipperden even met hun ogen bij de notie dat God spreekt. Niet alleen in de heilige boeken of tegen priesters, rabbi’s, dominees of goeroes, maar altijd, overal, tegen iedereen en dus ook tegen jou. We moesten even wennen aan het idee dat we bovendien uitstekend in staat zijn om die stem te verstaan. We voelden als een kind wat tot nu toe in boekjes over z’n vader heeft gehoord, en nu ineens rechtstreeks z’n kamer binnenloopt en hem daar in levenden lijve aantreft.
De meesten van ons waren niet opgegroeid met deze luisterende manier van bidden en mediteren. Dat was geen probleem. Iedereen kan dit leren. En voor iedereen is er een vorm die bij hem of haar past. En voor iedereen geldt, ervaren of onervaren, dat er altijd verdere ontwikkeling en verdieping mogelijk is. Bill W zegt in het Big Book van AA: het kent geen grenzen, niet in hoogte en ook niet in breedte. Geholpen door lessen en voorbeelden die we kunnen vinden, is het hoofdzakelijk een persoonlijk avontuur dat ieder van ons op eigen wijze kan vormgeven.
TWEERICHTINGSGEBED
Hoe ga je met dit avontuur aan de slag? Velen van ons waren gebaat bij de volgende oefening om 30 dagen te oefenen met het zogenaamde tweerichtingsgebed – een eeuwenoude traditie die terug te vinden is in alle grote geestelijke stromingen en talloze mensen geholpen heeft om bewust contact met God te krijgen.
De oefening ging als volgt:
- We zochten iedere ochtend een stil moment en namen tien tot twintig minuten de tijd
- We lazen iets wat ons inspireerde en hielp ons hart te openen. Zie bijlage 4 voor wat suggesties om je op weg te helpen.
- We haalden een paar keer diep adem om ons verder te ontspannen.
- We pakten pen en papier en schreven iets op in de lijn van: Lieve God, pappa, liefdevolle aanwezigheid – wat wilt u me vandaag kenbaar maken? Hierbij kozen we bewust een persoonlijk woord voor de Hogere Macht dat ons hielp om hem dichtbij te laten komen.
- We lieten het antwoord komen, vanuit de stilte, en schreven dat op. We vroegen ons daarbij af: Wat zou de onvoorwaardelijke liefde, als het een stem had, mij op dit moment zeggen? Iemand merkte bijvoorbeeld dat hij het volgende opschreef: Lieveling, wat ik wil dat je weet is dat ik over je juich. Iedere dag, en op dit moment ook. Ik kijk met vreugde naar je. Vandaag nodig ik je uit om niet iemand te zijn die je niet bent. Om niet te forceren, geen kracht te zetten. Vertrouw er op dat het leven door je heen stroomt als je in die vergadering zit. En vergeet niet dat ik erbij ben. Bij jou, en bij de mensen die je vandaag gaat komen. We zijn samen vandaag, iedere seconde.
- Als je even vastzit, stel je dan voor wat je tegen een vriend of bekende zou zeggen om ze te bevestigen en te bemoedigen. Schrijf dit op, maar dan aan jezelf.
- Denk er niet te veel over na. Het doel is niet om prachtig proza te schrijven. Het enige doel is om de stem van de onvoorwaardelijke liefde te verstaan, zodat je op dit moment krijgt wat je voor vandaag nodig hebt.
- Je zult soms merken dat er tijdens het schrijven een soort gesprek tussen jou en de Hogere Macht ontstaat, met steeds meer diepte en essentie.
- Voelt het nog wat onnatuurlijk? Probeer het over een uur weer. Of morgen. De liefde gaat niet weg.
- Als je het gevoel hebt dat je ontvangen hebt wat je nodig hebt, ben je klaar voor de dag.
Velen van ons vonden dit in het begin behoorlijk spannend. Wat als het stil blijft? Schrijf dan gewoon op wat je het allerliefste wilt horen. Maar hoe weet ik dan of God spreekt, of dat ik het zelf ben? Iemand met veel ervaring met de twaalf stappen zei er dit over: “Mijn antwoord is dat ik het echt niet weet – en uiteindelijk maakt het ook niet uit. Als ik het ben, is het het beste deel van mezelf dat ik ooit heb gevonden en het is het deel waar ik meer en meer naar moet gaan luisteren. Het is de kleine, stille Stem die de luidruchtige ‘egostemmen’ van schuld en schaamte, woede en angst, verslaving en zelfdestructie tot bedaren brengt. Dat zijn stemmen die ik al mijn hele leven ken en waar ik naar luister.” In Stap 11 kiezen we ervoor om na al die jaren bewust ruimte te maken voor de stem die leven geeft.
AFLEIDING
Tijdens het oefenen moesten we nuchter blijven. We realiseerden ons dat gebed en meditatie zeer kwetsbare dingen zijn. Ze zijn vaak het eerste wat sneuvelt als we ons druk voelen, of niet lekker in ons vel zitten. Waarom is dat? Allereerst omdat we leven in een wereld vol afleiding. Iedere dag komt een stortvloed van hapklare prikkels op ons af die allemaal directe bevrediging beloven, allemaal vele malen ‘interessanter’ is dan wat God tegen ons te zeggen heeft. Daarnaast is en blijft intimiteit – en dat is waar het verstaan van Gods stem uiteraard over gaat – voor ieder mens spannend. Het is nu eenmaal makkelijker om je banksaldo te geloven dan Gods stem te horen die zegt: je leven is geborgen in mij. Mensen zoeken altijd de weg van de minste weerstand. Net als dat een goed huwelijk vraagt om werk en discipline, geldt dat voor onze relatie met de Hogere Macht ook. Maar, zo moedigen we elkaar in de groep vaak aan: ‘het werkt als je eraan werkt!’. Velen van ons die de oefening van 30 dagen hebben voltooid zijn er nooit mee opgehouden. Ze ervaren dat dagelijks leven in verbinding met God een onophoudelijke bron van vreugde, kracht en inspiratie op gang brengt die je alles geeft wat je dagelijks nodig hebt om er vandaag helemaal te kunnen zijn.