DERDE STAP: We besloten onze wil en ons leven over te geven aan de zorg van God, zoals we God nu ervaren
Stap 3 gaat over het besluit om de kist uit Stap 2 niet alleen te openen en de schat te zien die al die tijd al bij ons was, maar om aan de inhoud van de kist daadwerkelijk kracht te ontlenen die we tot nu toe onbenut hebben gelaten. De enige sleutel die hiervoor nodig is heet bereidwilligheid. Bereidheid om jezelf te openen voor een Hulpbron buiten jezelf. Als je deze sleutel in je hand neemt, merk je dat het goud in de kist als vanzelf z’n werk gaat doen. De schat is als een gentleman. Het is een liefdevolle kracht die zich niet opdringt, maar verschijnt als je het welkom heet.
Maar wacht eens even, zeggen nu sommigen van ons, dit wil ik helemaal niet. Ik heb genoeg teleurstelling meegemaakt in m’n leven. Ik ga me niet opnieuw toevertrouwen aan iets buiten mezelf om vervolgens weer m’n neus te stoten.
Hoe begrijpelijk! Velen van ons hebben bijzonder pijnlijke dingen meegemaakt in het leven in het algemeen en onze relatie met onze ouders, vrienden en groepen in het bijzonder. Door deze pijn hebben we vaak bewust of onbewust besloten om anderen, inclusief God, op afstand te houden.
DILEMMA
Ons probleem is dat onze angst en depressie ons duidelijk maakt dat dit geen duurzaam pad is. We zijn er simpelweg niet voor gemaakt afgescheiden te leven. In ons eentje door het leven gaan doet ons telkens weer in een moeras belanden, waar we vast komen te zitten in onze zware gedachten en gevoelens. Maar ja, ons toevertrouwen aan een ander zien we ook niet zitten.
Ziedaar ons dilemma: we zijn gemaakt voor diepe verbondenheid én hebben genoeg pijnlijke ervaringen om ons daar verre van te houden.
De twaalf stappen nodigen je uit om niet in dit dilemma te blijven hangen, maar in beweging te komen. Die beweging heet: wandelen in vertrouwen. Als je dit leest bevind je je al op dat pad. Het bezoeken van een groep is al een stap in vertrouwen. Je hebt de sleutel van de bereidwilligheid al ter hand genomen. Je hebt al gezegd: ik vind het spannend, ik weet niet precies wat ik kan verwachten, maar ik weet dat ik hulp nodig heb en daarom open ik mezelf. Daarmee heb je al een stap in vertrouwen gezet. Je bent op weg! Die beweging van overgave aan de Hogere Macht, telkens als zich iets in je leven voordoet dat angst en depressie wakker maakt, is waar het iedere dag weer over gaat. En waar we de rest van ons leven wel mee bezig zullen zijn om het te oefenen.
HULP VRAGEN
Waar stap 2 gaat over een gewaarwording (‘Er is een Macht buiten mezelf’), gaat stap 3 over actie. Wat is de actie? Het vragen om hulp. Er is een verschil tussen beseffen een vriend te hebben, en die vriend op te bellen en zeggen: kan je me helpen? Het laatste is veel spannender. Je doet dan een beroep op de relatie. Zo is het met God ook. Iemand zei een keer tegen Jezus: ik geloof, kom mijn ongeloof te hulp. Dat is Stap 3. Iets zeggen als: God, ik besef me dat ik niet in staat om het leven alleen te leven, maar om me werkelijk te openen voor u vind ik vreselijk spannend. Wilt U me helpen om U te leren vertrouwen, zodat Uw kracht realiteit wordt in m’n leven en ik werkelijk vrij word. Die vraag stellen is de stap die je kunt zetten. Er zijn talloze verhalen van mensen die vroeg of laat bemerken dat hun vraag op een bijzondere manier beantwoord wordt.
Bill W., één van de oprichters van Alcoholics Anonymous beschreef zijn eigen stap 3 als volgt: ‘Mijn depressie werd steeds dieper en onverdraaglijker en op een gegeven moment leek het alsof ik op de bodem van een put lag. Mijn laatste restje trots en koppigheid was aan scherven geslagen. Opeens hoorde ik mezelf roepen: “Als er een God is, laat hij zich dan aan me openbaren. Ik ben er klaar voor om alles te doen wat nodig is, alles!” Opeens werd de kamer verlicht door een groot wit licht. In gedachten was ik even op een berg en voelde ik een harde wind langs me heen waaien, maar het was geen lucht die ik voelde, het was een aanwezigheid. En toen besefte ik me dat ik vrij was. Langzaam vervaagde de opwinding. Ik lag op bed, ik was even in een andere wereld geweest, een nieuwe wereld van bewustzijn. Ik voelde een bijzonder gevoel van aanwezigheid in me en om me heen. Ik dacht bij mezelf: “Dit is dus de God waar de dominees over spreken!” Er kwam een diepe vrede over me en ik dacht. Een grote vrede overviel me en ik dacht: “Hoe verkeerd de dingen ook lijken te zijn, ze zijn in orde. Alles is goed met God en Zijn wereld.”’
Bij iedereen ziet stap 3 er weer anders uit. Bij sommigen gaat het ineens. Ze krijgen en droom of worden verrast door een diep inzicht door wat iemand zegt tijdens een meeting. Anderen bemerken een geleidelijke innerlijke verandering. Nogmaals, de Liefde is als een gentleman, ze sluit aan bij wat werkt voor jou. Leven in vertrouwen is ook vertrouwen in het unieke karakter van jouw pad van herstel en genezing.
WORDEN ALS EEN KIND
Als Stap 2 gaat over het ontdekken van een bepaalde verhouding, dan gaat Stap 3 over het werkelijk innemen van een positie. Je moet worden als een kind, zegt Jezus. Net als dat het de rol van de ouder is om te geven en van het kind om te ontvangen, is het de rol van God om te geven en die van de mens om te ontvangen. In stap 3 stop je met het leven ‘voor elkaar te boksen’ en open je je handen om het te ontvangen, juist als angst en depressie opspelen.
Dit is een innerlijke aardverschuiving in een wereld die ten diepste gelooft dat we er als mens alleen voor staan. Daarom is het logisch dat het onwennig voelt. Je verstand kan het niet in één keer bevatten. Sterker nog: je verstand kan dit nooit bevatten. Overgave overstijgt ons verstand en bevrijdt ons zo uit de gevangenis van ons dwangmatige denken. Ons verstand wil bijvoorbeeld dolgraag weten wie die God precies is aan we ons overgeven. Maar hoe kan ons verstand ooit precies begrijpen wat Liefde is? Liefde leer je immers pas kennen in de overgave. Daarom moeten we werken met wat we nu ‘hebben’: God zoals we die nu ervaren. En vertrouwen dat die kleine kiem meer dan genoeg is voor een nieuw begin.Deze stap is geen eenmalige wissel die je omzet in je leven, waarna je levenstrein op een ander spoor rijdt en je definitief van je angst en je depressie af bent. Het omzetten van de wissel is een voortdurende beweging. Iets wat je de hele dag door hebt te oefenen. Gaandeweg zal je merken dat er een diep patroon in je leven verandert. Je bent minder met jezelf bezig. Je maakt je minder zorgen. Je leven voelt minder zwaar. Je bent meer aanwezig. Je lacht vaker. Je ervaart meer verbinding met de mensen om je heen. Het goud in de kist doet z’n werk. Je angst en depressie zijn tot hun bestemming gekomen.